Wyjątkowo ciekawa konstrukcja bojowego schron dla broni maszynowej i przeciwpancernej (niem. PaK u. MG-Schartenstand) znajduje się po zachodniej strony drogi z Nidzicy do Wikna, około 1,5 km przed Wiknem. Schron został wybudowany w 1938 roku w ramach wznoszenia Pozycji Olsztyneckiej (niem. Hohensteinstellung). Podstawowe uzbrojenie schronu umieszczono w trzech izbach bojowych. 3,7 cm polowa, przeciwpancerna armata polowa Pak 35/36, chroniona 10 cm płytą stalową 473 P2, prowadziła ogień wzdłuż prostego odcinka drogi z Nidzicy do Wikna. Sektor ostrzału dla armaty przeciwpancernej w płaszczyźnie poziomej był niesymetryczny a jego łączna wartość wynosi 30 stopni. Obronę w tym kierunku wspierał 7,92 mm ciężki karabin maszynowy MG 08 na podstawie fortecznej 08. Drugi ckm, również chroniony 10 cm płytą stalową 7P7, rozszerzał sektor obrony w kierunku południowo-wschodnim. Łączny sektor ostrzału obu karabinów maszynowych wynosił 117 stopni w płaszczyźnie poziomej.
Podejście do wejścia schronu oraz bezpośrednie zapole od strony drogi kontrolowało stanowisko lekkiego karabinu maszy-nowego za stalową płytą 422 P01. Skuteczną obronę zapola można było prowadzić przy pomocy karabinu maszynowego MG 08, MG 08/15, MG 13 lub MG 34. W niemieckiej nomenklaturze karabin maszynowy Maxim MG 08 występował jako ciężki karabin maszynowy na podstawie fortecznej 08 (sMG) lub lekki karabin maszynowy (lMG) na podstawie zastępczej.

c.d.n w krótce

Konstrukcja schronu zastała tak dopracowana aby drgania występujące podczas prowadzenia ognia z armaty przeciwpancernej nie przenosiły się na całą konstrukcję obiektu. Część mieszkalna wraz z izbami dla broni maszynowej została oddzielona od pomieszczenia bojowego i garażu polowej armaty przeciwpancernej szczeliną dylatacyjną. Rozwiązanie to pozwala również na dwuetapową budowę schronu. Poniżej wstępnie wykonany rysunek obiektu z konfiguracją pomieszczeń.

Na pozycji olsztyneckiej zaistniała również druga konstrukcja schronu dla broni maszynowej z dołączoną izbą bojową dla armaty przeciwpancernej. Łącznie wybudowano 10 takich obiektów. W niemieckiej nomenklaturze określane były jako "Sperrstand", czyli "stanowisko zaporowe".

Na stronce z opracowaniem tego schronu (http://hauba.pl/sperrstand-stanowisko-ogniowe-wznoszone-przy-drogach-pozycji-olsztyneckiej/) jest rysunek z opisem.


 Rys. 01. Dwusektorowy schron broni maszynowej B1-6, z niezbędnymi zmianami oraz przyległa izba bojowa dla 3,7 cm armaty przeciwpancernej Pak 35/36.Po lewej stronie schron bojowy broni maszynowej. Po prawej stronie izba bojowa dla armaty przeciwpancernej. Obie części schronu zostały na rysunku rozsunięte.
1. Izba bojowa dla 7,92 mm ckm MG 08, prowadząca ogień wzdłuż osi drogi, 2. Izba bojowa ckm dla 7,92 mm ckm MG 08 rozszerzająca sektor ognia broni maszynowej do 118 stopni, 3. Korytarz, izba gotowości bojowej, 5. Wartownia, 6. Śluza przeciwgazowa, 7. Izba bojowa dla 3,7 cm armaty przeciwpancernej Pak 35/36, 8. Magazyn amunicyjny, 9. Stanowisko lek-kiego karabinu maszynowego do obrony wejścia i zapola schronu, 10. Strzelnica obrony wejścia, 11. Przejście do izby bojo-wej armaty przeciwpancernej, 12. Wyjście ewakuacyjne, 13. Wejście do schronu.

czy w bunkrze instalacja odsysania gazów prochowych była połączona wraz z instalacją wyrzutu zużytego powietrza [/guote]

Niemieckie schrony bojowe o odporności B1 nie posiadały układu odsysania gazów prochowych. Łuski z wystrzelonych nabojów 7,92 mm ckm MG 08 spadały na posadzkę. Po zakończeniu prowadzenia ognia zbierało się je do wiaderka i  wyrzucało przez strzelnicę lub wynosiło ze schronu.

Cytuj

instalacja odsysania gazów prochowych była połączona wraz z instalacją wyrzutu zużytego powietrza

Niemieckie schrony bojowe o odporności B1 nie posiadały układu odsysania gazów prochowych jak i instalacji wyrzutu zużytego powietrza praktycznie do 1937 roku. Po roku 1937 mówi się o pomieszczeniach bezpośrednio napowietrzanych i pośrednio napowietrzanych. Na załączonym schemacie izba gotowości bojowej (4) była bezpośrednio napowietrzana a pośrednio kolejno korytarz (3), wartownia (5) i śluza przeciwgazowa (6). Do bezpośrednio napowietrzanych pomieszczeń należały izby bojowe.

Cytuj

sanitarną częścią w tych typach bunkra [/guote]

Czy pytanie dotyczy wydzielonych pomieszczeń w schronie?

Jak wcześniej napisałem, część znawców tematu jest zdania, że zaraz za stanowiskiem armaty przeciwpancernej znajdowało się wydzielone pomieszczenie garażowe dla drugiej przeciwpancernej armaty polowej, tego samego typu. Przewidziana była do prowadzenia ognia z pozycji polowej. Dotychczas nie udało mi się znaleźć potwierdzenia opisanego wcześniej przypadku w aktualnie dostępnych  dokumentach archiwalnych.
W przypadku garażowania drugiej armaty, walczącej z pozycji polowej, zostaje ograniczona powierzchnia na skład amunicji dla obu armat przeciwpancernych. Podawana ilość amunicji na pierwsze wyposażenie schronu znacznie odbiega od ilości wymaganej w czasie wojennym.