Materiał budowlany najczęściej w kształcie prostopadłościanu, uformowany z gliny.
Najdawniejsze ślady użycia cegły surowej pochodzą z VI tysiąclecia p.n.e.
Zachowały się w Azji Przedniej (Jarmo, Jerycho). W starożytnej Mezopotamii, obok drewna i kamienia, cegła była podstawowym materiałem budowlanym.
Najbardziej powszechne były tam, gdzie brakowało drewna potrzebnego do budowy, lub wypalania cegieł.
Najdawniejsze cegły wytwarzano ręcznie, za pomocą prostokątnej drewnianej formy otwartej od góry i od spodu, z mułu rzecznego, lub z gliny z domieszką sieczki. Przed użyciem, suszono je zazwyczaj na słońcu przez kilka miesięcy. Kształtowano je również rękami i wówczas, ponieważ, że na każdej cegle pozostawał ślad palców, które ją lepiły, przyjęła się nazwa palcówka.
Tak otrzymana cegła była tania, ale brak jej było odporności na opady deszczu i wilgoć. W suchym, pustynnym klimacie sprawdzała się dobrze, do dnia dzisiejszego można spotkać rejony, w których nadal jest używana, np. w Peru. Chyba najstarszą zachowaną budowlą z glinianych cegieł, jest miasto Jerycho, którego zalążki powstały prawdopodobnie już 9 tysięcy lat przed naszą erą.
Jako pierwsi zapoczątkowali wypalanie cegieł w ogniu Sumerowie. Pod koniec IV tysiąclecia p.n.e. zaczęto produkować w Mezopotamii cegłę wypalaną, która miała znacznie większą trwałość od cegły suszonej.
Szersze użycie cegły palonej w państwie rzymskim datuje się od I wieku n.e. Cegła rzymska była kwadratowa, stosunkowo płaska i miała znaczne rozmiary (największe miały 58 x 58 x 4 cm). Kiedy zaczęto szeroko używać w budownictwie rzymskim betonu, cegłę stosowano bardzo często jako licówkę murów betonowych, będącą jednocześnie ich deskowaniem.
Sztukę produkcji cegieł, Rzymianie rozpowszechniali we wszystkich krajach podbitych przez siebie krajach. Gdziekolwiek prowadziły ich kampanie wojenne, tam prawie zawsze towarzyszyła im cegła. Rzymianie jako pierwsi rozwinęli konstrukcje budowlane na bazie łuku - zobacz akwedukty. Dało to możliwość konstruowania nowego rodzaju przekryć otworów okiennych i drzwiowych. Przestrzennym rozwinięciem zastosowania łuków były różnego rodzaju sklepienia, z czasem powszechnie stosowane we wszelkiego rodzaju budynkach publicznych.
Po upadku zachodniego cesarstwa zanikło stosowanie cegły w Europie. Dopiero w XI wieku produkcja cegieł rozpowszechniła się z mauretańskiej Hiszpanii na południową Francję, a do XIII wieku na prawie całą Europę; cegła stała się podstawowym materiałem budowlanym na obszarze od Niderlandów po kraje bałtyckie - okazała się idealnym budulcem na miejskie mury obronne, zamki, czy obiekty sakralne.
Pod koniec pierwszej połowy XIX wieku w USA i Wielkiej Brytanii zaczęto maszynową produkcję cegieł. Epokowy przełom w produkcji cegieł został dokonany w Niemczech. Zastosowanie prasy ceglarskiej, berlińskiego fabrykanta Schlickeysena w roku 1854 i prusko-austriackie zgłoszenie patentowe na piec kręgowy do wypału ceramiki budowlanej, skonstruowanego przez Friedricha Hoffmanna w roku 1858, były prawdziwymi "krokami milowymi" umożliwiającymi przemysłową produkcję cegieł.
Pomimo coraz szerszego stosowania nowoczesnych materiałów budowlanych, cegła ma nadal poważne znaczenie w budownictwie, zwłaszcza mieszkaniowym.
Produkuje się ją w różnych wymiarach, ale stosunek grubości do szerokości i długości wynosi najczęściej 1: 2: 4.
W roku 1848 opatentowano cegłę dziurawkę: lżejszą, tańszą, ale równie wytrzymałą jak tradycyjna cegła.
Ciekawostka:
Największy na świecie wolno stojący budynek wybudowany z cegły suszonej, to Wielki Meczet w Dżenne w środkowym Mali - jest to największa gliniana budowla sakralna.
Powierzchnia tej ogromnej budowli wynosi 75 x 75 metrów (5.625 m2)
