JEDNOWAŁOWY ARTYLERYJSKI FORT PÓŁNOCNEGO ODCINKA OBRONY TWIERDZY PRZEMYŚL ...
Witam  i dział pierscienia zewnetrznego T.P. zacznę od tematu o artyleryjskim,jedno-wałowym forcie zewnętrznego pierścienia,północnego odcinka Twierdzy Przemyśl.
Fort znam jak własną kieszeń i mam o nim sporo materiałów,które postaram się tu pokazać i coś opisać...
Ale na początek mapka Twierdzy Przemyśl z zaznaczonym fortem... mapka z strona  Wikipedia ...
https://pl.wikipedia.org/wiki/Twierdza_Przemy%C5%9Bl
kilka w info o T.P. z Wikipedia , a w kolejnych postach dodam coś od siebie...
Twierdza Przemyśl – potężny zespół obiektów obronnych, jedna z 200 wielkich fortyfikacji stałych istniejących w Europie w 1914 roku oraz trzecia co do wielkości twierdza (po Antwerpii i Verdun)[1]. Wyróżnia się jednak wśród nich aż trzema oblężeniami (rzeczy niespotykanej w dotychczasowej historii wojen) oraz najdłuższym okresem oblężenia w oderwaniu od stałego rodzimego frontu (173 dni). Więcej wytrzymały jedynie; francuska twierdza Verdun oraz carska niezdobyta Twierdza Osowiec (203 dni)[2], które jednak nigdy nie walczyły w całkowitym okrążeniu.

Jej budowę rozpoczęto w latach wojny krymskiej (1853-1856), gdy stosunki między Rosją a Austrią uległy znacznemu pogorszeniu, a nowa wojna była nieunikniona. Głównym celem twierdzy miała być obrona Bramy Przemyskiej na styku Kotliny Sandomierskiej i Karpat, którą od stuleci wiódł szlak handlowy z Polski i Rusi na Węgry. Jej znaczenie dodatkowo wzrosło, gdy pod koniec XIX wieku Przemyśl stał się ważnym węzłem kolejowym i drogowym na trasie z Wiednia do Lwowa. Po I wojnie światowej twierdza nie odegrała już ważniejszej roli, z czasem ulegając dewastacji. Jest ona obecnie ważnym zabytkiem południowo-wschodniej Polski.
BUDOWA TWIERDZY...
W roku 1772, kiedy to dokonano pierwszego rozbioru Polski, Galicja dostała się pod panowanie Cesarstwa Austriackiego. Tereny te, nazwane odtąd Królestwem Galicji i Lodomerii stały się ważne ze względów politycznych i militarnych. Pogarszające się stosunki między Austrią i Rosją, w szczególności po wojnie krymskiej, wymusiły rozpoczęcie fortyfikacji austriackich miast.

Po aneksji Galicji, Rada Wojenna Dworu powołała Państwową Komisję Fortyfikacyjną, która wyznaczyła grupę oficerów w celu odnalezienia najlepszego miejsca do budowy twierdzy. Pod uwagę brano takie miejscowości jak Stryj, Lwów, Andrychów, Zaleszczyki i Przemyśl. Przemyśl, który w tych latach był małym 10-tysięcznym miasteczkiem, nie był uważany za najlepszego kandydata do budowy twierdzy, która mogła w przyszłości zaważyć o losach Cesarstwa. Jednakże to miasteczko zostało poparte przez majora Sztabu Generalnego, Kwatermistrza Emmerlicha Blagojeviča, który widział doskonałą możliwość do ufortyfikowania Przemyśla po obu brzegach rzeki San, jako głównego placu zaporowego w Galicji do obrony szlaków węgierskich. Wkrótce kandydatura Przemyśla została poparta przez arcyksięcia Karola oraz Generalnego Dyrektora Inżynierii arcyksięcia Jana, który uznał Przemyśl za miejsce łączące cztery główne szlaki komunikacyjne, nie leżące wprawdzie na strategicznie ważnym punkcie. Jednak z przyczyn politycznych – jeśli nie chce się oddać tej prowincji i mieć mocną pozycję – proponuje się ufortyfikować go. W ten sposób doszło do przedstawienia propozycji budowy twierdzy w Przemyślu cesarzowi Franciszkowi Józefowi, który już w 1871 podjął decyzję o rozpoczęciu prac budowlanych.

Projekt budowy ukończono w roku 1873. Koszt fortyfikacji pierwotnie wyliczono na 24 miliony guldenów, a czas budowy określono na 24 lata.

Prócz budowy samych fortów, rozpoczęto również budowę innych obiektów, które były niezbędne do utrzymania i uzbrojenia załogi fortów np. kamienice, baraki, stajnie i piekarnie. Spowodowało to gwałtowny rozwój miasta.

Pierwsze manewry w niedokończonym forcie odbyły się w latach 1892 oraz 1896. Pozwoliły one ulepszyć niektóre pozycje twierdzy. Ze względów finansowych nigdy nie ukończono w pełni projektu budowy twierdzy. W roku 1914 Przemyśl posiadał trzy linie obronne, ale z powodu braku środków finansowych tylko zewnętrzny pierścień był odpowiednio przygotowany.
Link s trony fortu i w skrócie kawałek historii fortu Werner XII.
http://www.fortwerner.pl/historia-fortu/

W latach I Wojny Światowej Twierdza Przemyśl zasłynęła jako jedna z największych na świecie. Z dwustu istniejących wtedy twierdz była ona trzecią pod względem wielkości po Antwerpii w Belgi i Verdun we Francji. Broniła się najdłużej ze wszystkich twierdz, bo aż 179 dni. Twierdza Przemyśl poddała się dopiero, gdy zabrakło żywności i dalsza obrona była już niemożliwa. Blokowała ona skutecznie drogę za zachód wojskom rosyjskim. Przemyśl w tym czasie był na czołowych stronach wszystkich gazet. Fort XII „Werner” to fort główny, artyleryjski IV północnego odcinka obrony. Włączony został do pierścienia obronnego Twierdzy Przemyśl w 1883 roku. Był dziełem samodzielnym i nie posiadał fortów pomocniczych ani łącznikowych.

Nazwa fortu pochodzi od Pierwszego Komendanta Twierdzy Przemyskiej Antoniego Wernera. Załogę fortu stanowiło 6 oficerów i 310 żołnierzy. Do dziś fort jest doskonale zachowany. Jego skopień zniszczenia określa się na 10%. Budowano go w latach 1882 – 1886 jako jednowałowy fort artyleryjski. Główne uzbrojenie Fortu XII „Werner” stanowiła artyleria rozmieszczona na stanowiskach na wale, który do dnia dzisiejszego został zachowany. Stanowiska ogniowe były rozdzielone poprzecznicami, w których to mieściły się schrony dla załogi dział. Po wejściu do fortu od strony wewnętrznego pierścienia obronnego znajdujemy się na dziedzińcu przed koszarami, które były pomieszczeniami noclegowymi. Znajdowała się tam także kuchnia, magazyny żywności kazamaty dla oficerów i dla komendanta fortu.
A ja z swojej galerri mały demo-mix...
Wybaczcie za jakość i wymiar załaczników.. ale wieszość zdjęć jest z ponad 20 lat...
cdn...

FORT XII "WERNER" Żurawica...Twierdza Przemyśl 1854/1915-2021
Jak wiecie podczas II oblężenie twierdzy,wygłodniałe i bez amunicji wojska A-W postanowiły wysadzić strategiczne punkty twierdzy i fortów czyli ( prochownie,składy amunicji, kaponiery,wierze pancerne itp punkty ) i poddali twierdzę wojskom Carskiej Rosji...
Po wojnie ludzie wykorzystali te naruszone konstrukcje i szybko pozyskiwali z nich materiał,czyli solidne betonowe mury i elementy działobitni jak granit....Też podczas II wojny niemieckie wojska inżynieryjne pozyskiwały materiał np.do budowy bardzo ważnego punktu strategicznego jakim była kolejowa stacja Żurawica Rozrzędowa...wyburzyli i zrównali z ziemią między innymi pomocniczy fort WERNERA "Werner 1/2"...
W forcie Werner zostały wysadzone tylko 3 kaponiery w fosie i lewy skład amunicji artyleryjskiej...czyli tylko ok. jakieś 15% fortu....ale i to nie uchroniło by forty od rozgrabienia i zaśmiecenia,gdyby zaraz po wojnie nie przejęło go W.P. na skład amunicji Okregu Kraków,i stacjonowało do lat 90tych...dzięki temu jest teraz perełką na Twierdzy Przemyśl...
Kilka innych fortów jak Duńkowiczki,Łętownia ocalały w podobny sposób..
Na razie może tyle co by nie narobić info-bigosu...
C.d.n...
na fotach widać dyżurkę oficera , i tuż przy współczejnej współczesną  do niedawna wartownię Wojska Polskiego..
Ps... dodam że moje foty są z przed ok 15 lat...

Stojąc jeszcze przed główną bramą fortu , po lewej widać Baterię Dalekiego PPola Walki  9 Małkowice (dziś zwaną "Baterką"), a po prawej miejsce nie istniejącego dziś półpancernego Fortu WERNER 1/2..

Może jeszcze kilka informacyjnych fotek...a nóż komuś sie przydadzą...?

Tu znalazłem ciekawą fotke po przestrzale w serce fortu (przelotnia z studnią poboru wwody pitnej) ostrzał był podczas "III oblężenia" Twierdzy, gdy A-W z Prusakami odbijali Twierdzę Przemyśl z rąk Carskiej Rosji...
Przywlekli 305 i 420mm i prali w forty.... po czym carscy poddali twierdzę...
Łomot był taki że ziemia ponoć drżała od Radymna po Olszany... 
I moja fotka po zrobieniu przez W.P betonowej plomby w tym przestrzale 420mm.

Na forcie jeszcze kilkanaście lat temu było masę śladó po skladzie amunicji Wojska Polskiego...
wewnętrzna brama , grzybki wartownicze,instalacja odgromowa i pozostałości po elektronicznych zamkach drzwi do składów amunicji w samym forcie , jak i schronach pogotowia..

Tak to wyglądało kilkanascie lat temu...
Nowy i terezniejszy właściciel został fort w nieciekawym stanie ...
Po tym jak Wojsko oddało Fort pod opiekę Gminy Żurwiaca , przez krótki czas miał go w swoich rękach prywatny dzierżawca...
Tylko z opowidań wiem co się tam działo  i ile rzeczy polejachało w kierunku Rzeszów - Kraków...
To tak na marginesie i czasu niestety  nie cofniemy.... 
Jak widać w ścianie koszar wojsko zrobiło dwoje kolejnych dodatkowych , do rozładunku amunicjii wielkich drzwi,...
Oświtlenie , betonowe płyty , dodatkowe nie oryginalne drzwi i kilka manipulatorów  systemu alarmowego...

na stropie koszar współczesne kominy wentylacyjne , a w koszarach ślady malowania na posadzkach...na miejsca i sektory składowania współczesnej amunicjin W.P.. :