Pobojowisko
Fortyfikacje obronne okresu działań II W.W. => LINIA MOŁOTOWA ... => Sowieckie Fortyfikacje ; 1928-41 => TECHNICZNY ; -- systemy bojowe - maskowania - inne pochodne ... => Wątek zaczęty przez: cyga... w Sob, 13 Lut 2021, 21:18:42
-
Witam zainteresowanych tematyką budowy schronów stałych umocnień linii Mołotowa...
Temat rowu diamentowego bardzo rzadko omawiany i mało foto-dokumentacji o tym jak bardzo ważnym elemencie zewnętrznej budowy schronu dla ognia bocznego ..
Zacznę od podstawowych info...
Rowy budowane tylko w schronach dla ognia bocznego,tuż pod rozgliwieniami strzelnic schronu ( na "ścianę ognia" tuż pod jej okapem)...
Sama nazwa rowu diamentowego jest dziwna i nie bardzo rozumiem dlaczego "diamentowy" (możliwe że z przypominających w nim skośnych załomów ściany pomiędzy conajmniej dwoma strzelnicami ) które przypominają szlifowane pod odpowiednim kątem powierzchnię diamentu ..,ale to tylko moja hipoteza .... :hmm
Głównym i bardzo ważnym dla prowadzenia ognia zadaniem rowu było :
:arrow zapobieganie zasypianiem wylotów luf karabinów i armat, przez ziemię podczas eksplozji granatów artyleryjskich pod ścianą ognia ...
:arrow kolejna bardzo ważna funkcją rowu był ,wielki zbiornik na wystrzelone łuski ,które poprzez specjalne kanały technologiczne zasypywały się z izb bojowych do rowu...
:arrow rów diamentowy był też bardzo skuteczna przeszkodą dla saperów wrogiej armii..
:arrow ostatnia też bardzo ważna rolą rowu diamentowego była "wielka rynna" jaka był też rów ...
W najniższym miejscu posadzki rowu znajdował się właz do odpływowej drenażowej studzienki wód opadowych...
Masę wody z stropu poprzez specjalne kanały w progu podtrzymującym ,spływało do rowu i finalnie do studzienki odpływowej....
To chyba tyle podstawowych informacji ,a niedługo pokażę kilka szczegółów budowy takiego rowu ,i bardzo ciekawa studnie odpływowa ,jaką udało mi się odnaleźć na jednym z wysadzonych schronów. .
Was zapraszam do Waszych foro-relacji i dzielenia się wiedzą.
Pozdro...i do następnego ...
cyga ... :salut
-
W zależności od szkoły fortyfikacyjnej stosowano róże kryteria w stosunku do elementów fortyfikacji. Rowy diamentowe stosowano, aby nie dopuścić do strzelnic grup szturmowych lub ich zasypania strzelnicy ziemią w wyniku ostrzału artyleryjskiego.
W polskie fortyfikacji okresu międzywojennego rów budowano po zewnętrznej stronie pod ścianą strzelnicy. Zalecano aby jego długość wynosiła nie mniej niż 2 m od osi strzelnicy do krawędzi rowu. Przyjęto, że szerokość przy dnie miała wynosić 3 m. Głębokość rowu liczona od linii zerowej strzelnicy do dna, dla schronów jednokondygnacyjnych wynosiła 1,4 – 1,5 m; dla schronów dwukondygnacyjnych 2,5-2,6 m. Nachylenie stoku przyjęto, oczywiście 1:2 i nie mniej niż 2:3.
Na dnie rowu zalecano budować płytę detonacyjną.
-
Można dodać jeszcze jedną funkcję, aby opadający gruz powstały w wyniku bezpośrednich trafień nie przysłonił strzelnic.
-
W zależności od szkoły fortyfikacyjnej stosowano róże kryteria w stosunku do elementów fortyfikacji. Rowy diamentowe stosowano, aby nie dopuścić do strzelnic grup szturmowych lub ich zasypania strzelnicy ziemią w wyniku ostrzału artyleryjskiego.
W polskie fortyfikacji okresu międzywojennego rów budowano po zewnętrznej stronie pod ścianą strzelnicy. Zalecano aby jego długość wynosiła nie mniej niż 2 m od osi strzelnicy do krawędzi rowu. Przyjęto, że szerokość przy dnie miała wynosić 3 m. Głębokość rowu liczona od linii zerowej strzelnicy do dna, dla schronów jednokondygnacyjnych wynosiła 1,4 – 1,5 m; dla schronów dwukondygnacyjnych 2,5-2,6 m. Nachylenie stoku przyjęto, oczywiście 1:2 i nie mniej niż 2:3.
Na dnie rowu zalecano budować płytę detonacyjną.
Dziekuję Franz za bardzo istotne informacje i techniczne szkice :salut
Można dodać jeszcze jedną funkcję, aby opadający gruz powstały w wyniku bezpośrednich trafień nie przysłonił strzelnic.
No bracie tyo musiało by rowalić większą część ściany co by zasypało az pod strzelnice ,ale na archiwalnych zdjeciach widać takie uszkodzenia , i było to mozliwe..
a tu zaącznik z rowem diamentowym w (APK) oczywiście ognia bocznego...
Na zdjeciu udało mi sie uchwycić trzy bardzo istotne i wazne elementy rowu..
Pod pancerzem (Ł-17) widoczny wylot technicznego kanału wylotu łusek , a tuz pod nim betonowy rozdzielecz łusek na boki...co by nie zasypało wylotu...
Widoczne też klamry drabinki zejścia do rowu , schodzili udrożnić właz studzienki i pozbyć sie nadmiaru łusek..
cdn...
-
Może dwa zdjęcia. Obiekty nie posiadają narzutu ziemno-kamiennego.
-
Może dwa zdjęcia. Obiekty nie posiadają narzutu ziemno-kamiennego.
O lol.... nie widziałem jeszcze podobnej , tak odsłoniętej konstrukcji schronu :OO
N pierwszym zdjęciu bardzo ciekawie wyglądają zewnętrzne płaszczyzny pionowych ścian rowu... i po zapolu przypomina chyba konstrukcję PPK x 2 ... ?
ja osobiście mam też ciekawy materiał w tle z schronem PPK x 2 z kopułą... i to bardzo chyba namacalne istotne info o etapach prac budowlanych..
w schronie nie zdążyli w ogóle wykonać ścian rowu, i widoczny tylko właz stdzienki odpływowej... i wygląda na to że rów był osobnym póżniejszym etapem budowy :hmm
kilka zbliżeń tej konstrukcji w 08-P.R.U.... schron został odkopany , ale nie widać w ogóle śladów i zarysów ścian rowu...
:salut
-
Skoro w poprzednim materiale pokazałem studzienkę odpływową , to może kilka lepszych ujęć jej włazu,wlotu..
słynna kaponiera OPK w P.O.Przemyśl...
schron jak wiecie ognia dwybocznego , wiec posiadał dwa diamentowe rowy... wiec i na załącznikach dwie studzenki zalane wodą opadową...
w kolejnych postach pokaże jeszcze kilka studzienek w rowach , jak i bardzo ciekawy materiał konstrukcji wewnętrznej takiej studzienki..
-
kolejna niestety zablokowana studzienka w bardzo ciekawym rowie diamentowym schronu PPK z kopułą ....
schron w P.O.Przemyśl, bardzo wyróżnia sie bliską lakalizacją z graniczną kiedyś rzeką San , i sam schron został wybudowany w wcześciej wykonanej "wannie"
Do dziś bardzo wyrazne i w extra stanie zachowania fragmęt "wanny" w diamentowym rowie tuż pod kanałami wylotów łusek..
wybaczcie za jakoś i perspektywę zdjeć , ale wtedy nie miaałem pojecia o technicznej budowie,wykonaniu schronów..
może kiedyś studzienka bedzie drożna i zrobię kilka lepszych ujęć..
cyga... :salut
-
Były też okrągłe.
-
Były też okrągłe.
dziękuję @ndrzeju za konkretne istotne info :salut i znam ten rów z Starego Brusna na OPPK... niestety dziś już zasypany :06
http://pobojowisko.eu/p-o-brusno-stare/sb-08-(oppk)-schr-ognia-bocznego-br-p-panc-zakratowany-foto-info-dokumentacja/
-
w niektórych rowach niestety studzienki zablokowane i w rowie sporo wody opadowej..
-
i jeszcze "mój" OPPK warto dziś pokazać z zasypaną studzienką ... a kiedyś napewno pokażę Wam odkopaną studzienkę..
obok wielki rozdzielacz zsypujących sie łusek z izby bojowej DOT-4
-
a tej jesieni chyba już prawie dopełnienie temat .... muszę tylko wrócić ,zejść do studzienki i zrobić pomiary wielkich bocznych dwóch rur odpływowych..
na jednym z wysadzonych i bardzo niedostępnych schronów, aż zawyłem z radości :OO po potężnej eksplozji rów diamentowy chyba wyleciał w powietrze :wyk odsłaniająć studzienkę drenażową rowu... ( lub nie zdążyli wylać płyty dna rowy).. :hmm
Ogólnie schron wysadzony doszczętnie , strasznie zarośnięty ciernistymi krzewami , i trudno się tam dosłownie poruszać..
Wczesną wiosną wrócę : zmierzę średnicę kręgów, ilość dziwnych klamer drabinki , śerdnicę i długość tych dwóch wielkich odpływowych rur. ... o przekroju ok 350 mm...
cd, napewno kiedyś nastąpi :hmm
-
i kolejny schron bez wykonanego rowu diamentowego...
Schron to bardzo znany wszystkim schron dla ognia artylerii (APK) w P.O.Brusno Stare na bardzo umocnionym Wzgórzu Hrebcianka..
Co ciekawe schron miał jeszcze w 1998 roku zamontowaną jedną z armat 76.2 mm w zestawie (Ł17) a rów nie został wykonany.... :wyk
Wygląda na to że montowali w jeszcze nie ukończonym schronie wszystko co było w na tą chwilę w "polowych" magazynach ...
Kilka zdjęć z przed pół roku.. :salut
-
....techniczny....
-
Kolejny niestety zasypany śmieciami,ziemią schron PPK...
Ale jak widać rów diamentowy nie do końca wykończony i na wierzchołku widać zakończenia prętów zbrojenia...
jak dobrze pódzie to może władze pozwolą na odkopanie i odslonięcie rowu...
podobna akcja ma odbyć sie w sobotę :good
-
A tu popatrzcie ....
Schron APK na R.U. w państwie Ukraina i piękne ujęcie nie obsypanego , w 90 % odsłoniętego schronu dla ognia artylerii.
Na załączniku widać ogrom budowli i prawie w 100% odsłonięte zewnętrzne ściany rowu...
Tu wielkie podziękowania dla wielkiego pasjonaty wschodnich umocnień Alexa Welta :salut :acept za bardzo cenny foto-materiał.. :good
-
Znim pokażę kilka ciekawych jeszcze rowów diamentowych , dla słowa o drabince zejścia do diamentowego rowu...
Drabinka wielozadaniowa ( łuski z rowu - udrożnienie studzienki odpływowej itp. zadania prostego sałdata )..
Klamry drabinki o różnym wymiarze , różnych kształtach i o rużnych odstepach klamer...
Na pierwszym i ostatnim zdjeciu widać bardzo gęsto zakotwiczone klamry drabinki..
-
Kolejna istotny element to wyloty kanałów technologicznych na łuski z izb bojowych..
W P.O.Mosty Małe na schronach (PPK) w którym rów wyleciał w powietrze ( pierwsze 2 załączniki 1,2, ) zrzutnie łusek nie zostały wykończone...
Na P.O.Mosty Małe w schronie APK gdzie rów nie został wylany , widać też tylko puste kanały technologiczne...(kolejne trzy załączniki 3,4,5,)
Natomiast w wiekszości schonów są to tylko wylane w betonie kanały , jak w PPK w P.O.Medyka ...załącznik nr 6...
Ale raz na wysadzonym PPK w P.O. Mielnów udało mi się wcisnąc w szczeline pomiędzy zwaloną sciną ognia , a ścianą rowy i zobaczyłem taki widok.. :good załącznik nr 7,8,9,10
-
W rowach diamentowych schronów APK dla ognia artylerii można czasami juz bardzo rzadko zobaczyć tez takie końcowe elementy zrzutni łusek 76,2 mm
Na pierwszym pieknie tez widać klamry drabinki
-
Kolejny materiał odnośnie diamentowego jest na jeddnokondygnacyjnym PPK 3xNPS-3...
Rów jest częściowo zasypany i zastanawia mnie kilka rzeczy :
:arrow dlaczego niewykonali instalacji rur zrzutowych na łuski ? a zrobili zbioorniki n łuski , których wykonanie zajeło im dużo więcej czasu , dwie dodatkowe klapy włazów , instalację odzsysania gzów z zbiorników itp... ( Franz Aufmann zasegerował mi kiedyś że rów mogli wykonali już pózniej ) co jest bardzo możliwe..
W rowie jest też dziwny odstęp, cokół na pionowej ścanie , i wygląda jak by w tym miejscu miało być już dno bardzo płytkiego na ok 1,5 metra rowu..
Czy to możliwe że zrobili taki uproszczony płytki rów... :hmm który nawet tak płytki speniałby zadanie .. :good
Chyba 100% prawidową odpowiedz otzrymam gdy odkopie go tuż przy klamrach drabinki...
Co o tym sadzicie, o tym progu ... bo chyba nie robili go jako stopień dla saperów niemieckich.. :nunu i może po postu dolna pyta robionego na szybko rowu się ciut zapadła :hmm
-
a tu popatrzcie ciekawe kilka dni temu podczas prac odkopywania diamentowego rowu na OPPK...
Pokazały się bardzo gęsto zakotwiczone klamry drabinki zejścia , i prostokątny właz , pod którym jestb wielka studnia odpływowa dla wód opadowych...
Najciekawsze co się pokazało, a raczej nie pokazało to brak betonowych rozdzielaczy spadających z izb bojowych łusek...
Schron OPPK to chyba najlepiej zachowany i w 99,9 % ukończony schron bojowy w 1941 roku... i gdyby nie był w tym stanie wykończony , nie zdziwiło by mnie nie wykonanie prac w rowie diamentowym... a jednak nie wykonali w ogóle rozdzielaczy ... dlaczego :hmm nigdy już się tego nie dowiemy...
Zapraszam do Waszych przemyśleń i hipotez...
Na pierwszym zdjeciu schron z jeszcze do niedawna zasypanym całkowicie diamentowym rowem..
Eksploracje i pracę wykonała grupa pasjonatów z Przemyskie Stowarzyszenie Opieki i Rewitalizacji Linii Mołotowa „PROJEKT 8813”. http://projekt8813.pl/ :salut
cdn...
wiecej istotnych informacji w tym linku http://pobojowisko.eu/eksploracja-ruin-'ocalic-od-korozji'/'z-potem-i-blotem-na-czole'-nasze-wasze-akcje-eksploracyjno-wydobywcze-foto-doku/msg1492/#new
-
Niestety większość rowów dziś zasypana śmieciani , ziemią i innym dziadostwem...
Tu OPK "OCZYSZCZALNIA" w P.O.Przemyśl..
Z mojej strony na tą chwilę to tyle :salut i Was zapraszam do tematu i foto-dokumentacji..
Ja niedługo zejdę na dno studzienki odpływowej , pokażę dwie potężne ruru , a kiedyś odkopię studzienkę na "swoim" OPPK Bunkier Bimrownika
Pozdro... i do następnego :salut
-
taki na APK udało mi sie jeszcze odszukać... pieknie wida koncowe stalowe elementy zrzutni łusek i klamry drabinki..
-
Wczoraj zauważyłem że w jednokondygnacyjnych schronach z zbiornikami na łuski.... gdzie prawdopodobnie rów diamentowy został dobudowany , ma inną konstrukcję i wykonanie ścian...
mam nadzieje że kiedyś taki odkopię ,zwymiaryję i porównam..
-
Patrząc na jedno ze zdjęć kolegi Cygi dot. PPK zwróciłem uwagę na pewną sprawę, w temacie oczywiście. Chodzi o wystające zbrojenie ze ściany oporowej rowu diamentowego. Wcześniej nie zwracałem na to uwagi, ale diabeł tkwi w szczegółach. Jaka była reguła? Czy zawsze były zbrojone, raczej nie. Przy swojej funkcji nie było takiej potrzeby. Czasami ścianki rowu są wykonane dosyć niedbale i nawet bez ingerencji rozchodziły się na łączeniach. Takie luźne przemyślenia....
-
Patrząc na jedno ze zdjęć kolegi Cygi dot. PPK zwróciłem uwagę na pewną sprawę, w temacie oczywiście. Chodzi o wystające zbrojenie ze ściany oporowej rowu diamentowego. Wcześniej nie zwracałem na to uwagi, ale diabeł tkwi w szczegółach. Jaka była reguła? Czy zawsze były zbrojone, raczej nie. Przy swojej funkcji nie było takiej potrzeby. Czasami ścianki rowu są wykonane dosyć niedbale i nawet bez ingerencji rozchodziły się na łączeniach. Takie luźne przemyślenia....
Witaj Paweł :salut i dobrze Cie widzieć po długiej przerwie... :piwko
Co do rowu ,tak to prawda i to ten słynny PPK z archiwalnego zdjęcia z śladami plam maskujących kontur strzelnic ,w P.O.Przemysl...
Powiem Ci że nigdy o tym nie myślałem ,nigdy się innym nie przygłądałem i teraz zacznę to robić na wysadzonych schronach.. :good
-
Być może nie zawsze ścianki rowu diamentowego były zbrojone ale zademonstruję takie zdjęcie archiwalne zazbrojnych ale niewylanych ścianek. Schron pierwszej linii obrony.
-
wiec tak jak Przemyśl.. piewsza linia :biggun
-
Świetne fotki. Dochodzą jeszcze dwie kwestie:
-materiał z którego wykonywane były ściany oporowe rowu były identyczne jak schronu. Na PO Łebki, który ostatnio zwiedzałem było nawet kruszywo bazaltowe (APK).
-ściany oporowe nie łączono bezpośrednio zbrojeniem (jeżeli było) ze schronem. Świadczy o tym łatwość odlepiania się tych rowów przy wysadzaniu.
-
Na Tyłowych Pozycjach ( P.O.) pewnie tak jak i mury schronów ,były na odp.... robione...
Na wiosnę ruszam w Bieszczadzkie Punkty Oporu i zacznę teraz bardziej na to zwracać uwagę ..
Tak jak Paweł mówisz nie były wylewane jako monolit z schronem...
Co ciekawe często by chyba robione dużo później ,lub wcale ,( jak przykład PPK w P.O.Medyka ,ten słynny z kopułą model wz.36 )
Tam wykonali kanały techniczne zrzutni łusek NPS-3 ,wykonali studzienke odpływowa do odprowadzania wód opadowych ,a samego rowu już nie zdążyli :wyk i ciekawe jaka przyczyna tego była :hmm
Muszę się w końcu spotkać z właścicielem ziemi ,ma kompletne i chyba nawet oryginalne dzienniki ,raporty z budowy i później jako dowodzący schron odcinka..
-
Tej jesieni z Duszkiem (Janusz Horbacz) nasz tu Kolega Janusz Wojtasiewicz i Jędrula Rachwalski spędziliśmy miły pracowity wekhend w rowie diamentowym "Bunkra Bimbrowika" (OPPK)
https://www.facebook.com/groups/845809592819511?multi_permalinks=1266353134098486&hoisted_section_header_type=recently_seen
cdn..
-
W rowie diamentowym przez 70 lat masę już przegnitej ściółki ,liści , śmieci i ziemi..
Studzienka odpływowa dosłownie nie widoczna, a rozdzielacze łusek do połowy zasypane...
-
A tu efekt naprawdę przyjemnej z fajnymi ludzmi pracy :piwko
-
jeszcze tylko studzienkę odkopać :wyk
-
posypało.. :holidays
-
Mam nadzieję że kiedyś odkopiemy w moim OPPK "Bunkier Bimbrownika" aż do dna studzienkę odpływową :good , pokażą się kręgi i wielkie rury odpływu , takie jak w wysadzonym rowie schronu PPK, oddalonym tylko o 800 m od Bimbrownika ...
Ostatnio zapomniałem pokazać co znalazłem po koło 50 cm kopania od płaszczyzny dna rowu..
Ceramiczna o około 150 mm przekroju i widać w samym gardle włazu... taka chyba można ją nazwać "przelewową"
mam nadzieję że bedziemy mieli czas odkopać całą studzienkę..
-
i sama rura przepływowa w gardle włazu...
-
Kolejny w OPPK rów poleciał w kosmos i odsłonił studzienkę odpływową...
niestety przez lata zasypana liśćmi i nie widać rur odpływowych..
-
piękne ujęcie kolegi Alex Welt :salut diamentowy bez obsypu,...